Ortalama bir milenyum kuşağı üyesi ya da iş dünyasına az çok ilgi duyan biri için “kripto para” terimi artık pek de yabancı gelmiyor.
Eğer öyleyse, en azından Bitcoin, Ethereum ya da Blockchain terimleri kulağınıza tanıdık gelmeli. Peki, bu terimler neden birdenbire bu kadar yaygınlaştı, özellikle de kripto para haberleri neden bu kadar ön planda?
Cevap basit: Bilgi işlem teknolojileri giderek her yere yayılıyor ve toplum dijital hizmetlere yöneliyor. Finans dünyası da bu teknolojik dönüşümden muaf değil; bu alandaki yenilikler Fintech (Finansal Teknoloji) organizasyonlarının doğmasına ve gelişmesine zemin hazırladı.
Bu Fintech şirketleri, mevcut ödeme ve işlem sistemlerini dijitalleştirerek aynı hizmetleri daha iyi, daha verimli ve daha etkili şekilde sunmayı amaçlıyor.
Blockchain (blok zinciri), çoğu kripto paranın üzerinde çalıştığı bir ağ yapısıdır.
Blockchain ve özelde Bitcoin’in tarihçesi kesin bir hikâyeye sahip değildir. 2009 yılında, “Satoshi Nakamoto” ismiyle bilinen bir kişi veya grup, insanların üçüncü bir tarafın doğrulamasına ihtiyaç duymadan, anonim olarak birbirlerine dijital para transferi yapmasını sağlayan teknolojiyi geliştirdi ve yayınladı.
Bu tür teknolojiler ilk bakışta karmaşık görünse de, ağ yapıları hakkında temel bilgiye sahip olan biri için Blockchain’in nasıl çalıştığını anlamak oldukça kolaydır. Blockchain, birden çok kullanıcı arasında paylaşılan, doğrulanmış ve güvence altına alınmış verilerin yer aldığı bir veritabanıdır. Bu ağda her kayıt, bir önceki kayda bağlıdır.
Bu yapı sayesinde sistem oldukça güvenlidir ve veritabanındaki hiçbir kayıt manipüle edilemez. Güvenliğin yanı sıra, sunduğu şeffaflık ve işlem hızları sayesinde geleneksel işlem yöntemlerine kıyasla büyük avantajlar sağlar.
Basitçe ifade etmek gerekirse, kripto paralar dijital ortamda, dijital yollarla ve dijital ağlar üzerinden işlem gören paralardır. Bu para transferleri, kriptografi ve yukarıda bahsedilen blockchain teknolojisi kullanılarak gerçekleştirilir. 2010’lu yıllara kadar pek bilinmeyen kripto paralar, Bitcoin’in çıkışıyla büyük bir sıçrama yaptı ve ardından birçok yeni kripto paranın doğuşuna neden oldu.
Kripto paralar, şimdiye kadar hem yükseliş hem de düşüş dönemleriyle oldukça dalgalı bir grafik sergiledi. Bu da onların ne kadar istikrarsız olabileceğini gösteriyor. En son kripto para haberlerinde, birçok kişi farklı kripto paraların gelecekteki fiyatlarını tahmin etse de, bu konuda kimse kesin konuşamıyor.
Öte yandan, Blockchain teknolojisi giderek daha fazla bilgi işlem alanında –özellikle Nesnelerin İnterneti (IoT) kendine yer buluyor. Bu da veri güvenliği ve şeffaflığı ön planda tutan yeni çözümlerin geliştirilmesine olanak tanıyor.
Ethereum kurucu ortağı Vitalik Buterin, hızlı kanıtlama için bir protokoller ailesi olarak tanımladığı GKR’yi tanıttı.
Zincir üstü analiz platformu Santiment’e göre, XRP son 48 saatte toparlanma işaretleri gösterdi. Yakın dip seviyesinden yüzde 5,3 yükseldi.
Ekim ayı için tarihsel ortalama yüzde 19,8 civarında. Kasım ayı ise yüzde 42 ile varlığın en güçlü ayı olarak öne çıkıyor.
XRP işlem hacmi 24 saat içinde %50 arttı ve fiyatı 2,46 dolara yükselirken, DEX aktivitesi son dönemde çok aylık bir zirveye ulaştı.
Kripto para piyasası, önemli olaylar öncesinde ve ABD ile Çin arasında bir anlaşma beklentileriyle yükseliyor.
Solana’nın en büyük DEX toplayıcısı Jupiter, Ultra v3’ün lansmanıyla büyük bir adım attı. Ekip, güncellemenin on kata kadar daha düşük maliyet sunduğunu belirtti. Ayrıca sandwich saldırılarına karşı 34 kat daha iyi koruma sağlanıyor. Bununla birlikte sektördeki en iyi fiyat kayması performansı da sunuluyor.
Bitcoin borsa arzı altı yılın en düşük seviyesine inerken, yatırımcılar 4,8 milyar dolar değerinde Bitcoin çekti.
DeepSeek AI, 2025 sonuna kadar fiyatını ikiye katlama potansiyeli taşıyan üç kriptoyu seçti: Solana (SOL), Ripple (XRP) ve Chainlink (LINK). Analiz, kurumsal ilgi ve güçlü kullanım alanlarıyla bu projelerin yıl sonuna kadar büyüme potansiyeline vurgu yapıyor.
Pi Network, Pi App Studio için AI destekli yeni güncellemeler yayınladı ve Pi Hackathon 2025’i başlattı. Fiyat 0,20 $’a düşse de borsa arzının azalması ve RSI’nin 26’ya gerilemesi, PI için olası bir toparlanma sinyali olarak görülüyor.
Ethena’nın ENA token’ı %8 yükselerek 0,44 dolara ulaştı, Bitcoin ve Ethereum düşerken son likidasyonlarda USDe’nin istikrarını koruması yatırımcı güvenini yeniden artırdı.
Japonya’nın en büyük bankaları, yen ve dolara sabitlenmiş stablecoinler ihraç etmek için ortaklık kuruyor. Sony Bank ise kendi dijital para birimini başlatmak üzere ABD lisansı peşinde.
Binance’in kurucusu CZ, artık YZi Labs’ten yatırım almak isteyen her BNB DAT projesi için üçüncü taraf bir saklama kuruluşu kullanmanın zorunlu hale geldiğini açıkladı.
Maelstrom, token yatırımlarından hisse odaklı satın almalara stratejik bir geçiş yaparak sürdürülebilir gelir modellerine sahip blockchain hizmet sağlayıcılarını hedefleyen özel bir sermaye fonu başlatıyor.
Huobi kurucusu Li Lin’in de aralarında bulunduğu Asyalı kripto yöneticiler, mevcut fiyat zayıflığı sırasında yaklaşık 1 milyar dolar toplamayı hedefleyen bir Ethereum trust fonu başlatıyor.
Dogecoin fiyatı birkaç gündür istikrarlı şekilde toparlanmaya çalışıyor, ancak memecoin lideri 0,20 dolar seviyesinde dirençle karşılaşmaya devam ediyor.